Deze 9 Studiekeuzetips maken je Studiekeuze echt Simpel

15 augustus 2019

Een studiekeuze maken is geen gemakkelijke opgave. Daarmee kan jij alle hulp goed gebruiken. Vandaar dat we in deze column ook de beste studiekeuzetips behandelen. Dit zijn de studiekeuzetips die wij de afgelopen tijd het meest aan jongeren hebben gegeven.

Tips kunnen echt handig zijn. Niet voor niks blijkt uit de praktijk dat een studiekeuze vaak verkeerd uitpakt. Zo blijkt uit cijfers van de Inspectie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat 40% een verkeerde studie kiest en binnen 1 jaar met zijn/haar studie stopt.

Belangrijkste reden? Het beeld van de studie komt niet overeen met de werkelijkheid. Dit komt omdat er in het keuzeproces op de verkeerde dingen wordt gefocust en omdat studenten niet weten hoe ze het beste een studiekeuze kunnen maken. Ze verdiepen zich niet in de studiekeuzetips die voor hen beschikbaar zijn!

De kans is daarbij groot dat jij dit jaar precies dezelfde fouten gaat maken. Hieronder vind je daarom de meest voorkomende fouten bij het maken van een studiekeuze en wat jij daaraan kan doen. Echte studiekeuzetips waar je wat aan hebt!

Studiekeuzetip 1: Kijk niet meteen naar het aanbod

De meeste jongeren maken hun studiekeuze door eerst het studiekeuze-aanbod te bekijken. Dat klinkt logisch, maar dat is het niet!

Stel je namelijk voor: Je bekijkt de bachelors van de Universiteit van Utrecht. En daartussen heb jij 1 interessante studie gevonden. Stop jij dan met zoeken? Natuurlijk niet. Je zult denken:

” Deze studie toegepaste psychologie lijkt mij wel tof. Maar niet alles ervan is leuk. Laat ik toch even wat andere studies checken. Er zijn zoveel studies! De perfecte studie zit er vast wel tussen. “

Kortom: Je blijft zoeken. Je gaat op zoek naar meer studies.

Vervolgens vind je nog 2 studies die interessant zijn. Of er is helemaal niks wat eruit springt. En voor je het weet beginnen alle studies op elkaar te lijken. Opeens lijkt die studie toegepaste psychologie helemaal niet zo interessant meer. Hoe maak je dan jouw studiekeuze?

Het probleem hierbij is dat je geen selectiecriteria hebt. Hierdoor blijf je maar studies bekijken zonder dat helder is wat jij wilt en waar je precies naar op zoek bent.

De oplossing? Maak een overzicht en zet op papier precies wat jij wel en niet wilt in een studie. Dit kan je bijvoorbeeld doen door aan jezelf een aantal vragen te stellen. Niet perse de standaardvragen als: In welke vakken was ik goed? Of: welke vakken vond ik leuk? Maar betere vragen zoals:

  • Welke complimenten krijg ik vaak uit mijn omgeving?
  • Welke hobby’s/activiteiten vind ik leuk?
  • Welke kwaliteiten/elementen komen in mijn hobby’s het best tot zijn recht?
  • Welke talenten heb ik en hoe kan ik die inzetten?

Vervolgens probeer je deze elementen en kwaliteiten te vertalen en te linken naar elementen die je ook in een studie wilt terugzien en wilt inzetten. Op basis hiervan kan je een veel betere selectie maken voor jouw studiekeuze!

Stel bijvoorbeeld dat je basketbal leuk vindt. Vraag jezelf dan af:

  • Wat vind ik er dan zo leuk aan? (bijvoorbeeld: het competitieve element)
  • Welke talenten zet ik in (bijvoorbeeld: Ik coördineer/organiseer veel )

Rangschik deze dingen! Dat zijn allemaal dingen die ook als criteria aan je studie/beroep voor later kan stellen. Zo krijg je een steeds beter beeld van jezelf en kan je veel beter studies uitsluiten.

Het klinkt misschien niet wereldschokkend, maar zodra je dit voor jezelf uitprobeert zul je zien dat je er ook echt wat aan hebt. Niet voor niks maken wij bij onze studiekeuzebegeleiding mee dat dit echt werkt. Zo gaf 1 iemand aan:

“Er wordt eerst echt naar jezelf gekeken en niet naar studies. Door het eerst los te zien kan je daarna dingen gaan combineren en zo bekijken wat echt bij je past. Uiteindelijk heb ik een studie gevonden die mij eerder niet was opgevallen.”

Door eerst dus naar jezelf te kijken, kan je zaken los zien. Het maakt het mogelijk om objectief te beoordelen of een studie echt bij jou past.

Studiekeuzetip 2: De Botte-bijl methode werkt niet

Veel jongeren maken al heel snel een voorselectie bij hun studiekeuze, zonder dit heel goed te beargumenteren.

Wat je vaak hoort is het bijvoorbeeld volgende:

” Een Studie met Talen lijkt mij niks. Laat ik me maar focussen op bachelors met Economie. Daar was ik altijd al goed in.”

Het vervolg van deze botte-bijl-methode is dat je mogelijk ook taalstudies uitsluit die perfect bij jou zouden passen.

Stel dat je alle taalstudies over 1 kam scheert. Dan sluit je bijvoorbeeld ook een studie Journalistiek uit. Dit terwijl deze studie misschien wel heel goed bij jou zou passen. Dit omdat je bijvoorbeeld heel veel plezier beleeft aan het onderzoeken van onderwerpen om hierover te schrijven. Door alle talenstudies uit te sluiten loop je zo je roeping als journalist van een economisch dagblad/website misschien mis!

Nu is Journalistiek natuurlijk een voor de hand liggende studie binnen de talenstudies omdat iedereen die studie kent. Maar wie weet zijn er wel studies binnen een richting waar je totaal niet bij had stilgestaan.

Het probleem is dat er te snel studierichtingen worden uitgesloten. Hierbij wordt er geen rekening mee gehouden dat studierichtingen veel breder zijn dan je zou denken. Binnen een richting zijn er vaak veel vertakkingen met uiteenlopende richtingen.

Ga dus niet meteen al een richting op met jouw keuze. Maak geen onbewuste voorselectie bij jouw studiekeuze. Maar probeer alleen studies uit te sluiten die totaal niet de elementen/kwaliteiten bevatten die jij graag wilt terugzien.

Studiekeuzetip 3: Pas op voor vooroordelen

Vooroordelen heeft iedereen. Vaak gaat dit als een lopend vuurtje op school. Zo hoorde ik vroeger altijd het volgende:

” Economie is echt een hele moeilijke studie met veel uitval. Je moet echt heel erg goed zijn in wiskunde om Econometrie te volgen. En met een studie in een Taalrichting heb je heel weinig baanperspectieven.”

Vaak blijken veel voordelen echter niet waar te zijn:

  1. Zo is economie niet moeilijker en heeft niet meer uitval dan veel andere studies in dezelfde richting,
  2. Bij Econometrie is motivatie veel belangrijker dan aanleg voor wiskunde.
  3. En is een studie met een Taalrichting zo breed dat er weinig valt te zeggen valt over de baanperspectieven. (zo hebben Praktisch gerichte taalstudies een veel beter baanperspectief dan letterkunde).

Het is zonde om deze studies al meteen uit te sluiten omdat je iets op school erover hebt gehoord. Toch zie je vaak dat jongeren op basis van geruchten al meteen studierichtingen uitsluiten.

Probeer jouw studiekeuze daarom te maken op basis van zo min mogelijk vooroordelen. Van alle studiekeuzetips is dit wel belangrijk: Sluit niet onnodig studies uit. Je kan daarbij altijd bij de opleiding zelf informeren of jouw beeld van een opleiding wel klopt met de werkelijkheid.

Belangrijk hierbij is wel: Vertel eerst jouw beeld van de studie en vraag of dit klopt! Zo kan je veel beter een studie kiezen (op basis van betere argumenten).

Studiekeuzetip 4: Durf voor jezelf te kiezen

Het klinkt misschien heel voor de hand liggend dat je bij een studie voor jezelf moet kiezen. Echter laten de meeste mensen zich enorm beïnvloeden door hun omgeving.

Sterker nog: Grote kans dat jouw omgeving doorslaggevend is bij jouw studiekeuze. Dit leidt vaak tot grote problemen. Vooral als je je gaat oriënteren op een studie.

Zo dacht 1 van onze klanten laatst:

“ Als ik lucht- en ruimtevaarttechniek ga studeren zijn mijn ouders vast veel trotser op mij dan wanneer ik een opleiding Game-Design ga kiezen”

Of

“ Mijn beste vriend gaat in Utrecht Economie sturen, hoe leuk zou het zijn als we dezelfde studie doen?”

Bewust of onbewust wordt op basis van de omgeving een studiekeuze gemaakt. Grote kans dat de studie dan in de praktijk niet helemaal uit de verf komt en jij met de gebakken peren zit. Dat is niet alleen onverstandig maar ook heel erg zonde.

Het is veel beter om een studiekeuze te maken waarbij je je niet laat leiden door jouw omgeving, maar door jezelf.

Kies dus niet voor een studie alleen maar omdat jouw beste vriendin die studie ook koos! Bij die nieuwe studie maak jij straks weer een hoop nieuwe vrienden. Iedere eerstejaars op het HBO/WO is namelijk helemaal nieuw en kent nog niemand!

Soms valt dit echter niet mee.

Zo was er laatst in onze praktijk een studente die heel graag Econometrie wilde studeren. Dit terwijl haar eigen vriend hier op tegen was omdat ze dan ging studeren in een andere stad. Uiteindelijk heeft ze naar heel veel twijfelen toch voor de Econometrie studie gekozen (en liep haar relatie onder andere hierdoor op de klippen). Ze is nu heel happy met haar studiekeuze, maar het had niet veel gescheeld of ze had wat anders gekozen.

Mensen zijn uiteindelijk veel gelukkiger en gemotiveerder als ze voor zichzelf kiezen. Neem bijvoorbeeld onderstaande studente. Ondanks dat ze supergoed was in Scheikunde en iedereen haar vond dat ze scheikunde moest gaan studeren, koos ze toch voor een totaal andere opleiding.

Zelf zegt ze hierover:

” Je oude scheikundeleraar zal over 10 jaar echt niet zitten rouwen omdat jij geen scheikundige studie hebt gedaan, maar jij waarschijnlijk wel wanneer je tegen je zin in voor die studierichting hebt gekozen.”

Zelf kennen we legio voorbeelden van studentes die nu ongelukkig zijn in hun studie/baan, omdat ze niet voor hunzelf durfde te kiezen. Doe dit dus niet. Van alle studiekeuzetips is dit er een om niet weg te moffelen!

Studiekeuzetip 5: Studiekeuzes zijn niet definitief

Andere jongeren zijn weer bang om een bepaalde richting te kiezen. Zo gaf 1 van onze studentes aan:

” Als ik een studie in de verzorging kies, dan werk ik de rest van mijn leven in een ziekenhuis of de gezondheidszorg. Dan zit ik er dus aan vast!”

Wat veel mensen zich echter niet realiseren is dat studiekeuzes niet definitief zijn. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat ruim 75% van de werkende mensen na 25 jaar niet meer werkzaam is in de branche waar ze in eerste instantie een studie voor volgde!

Dit komt, omdat je je blijft doorontwikkelen en steeds nieuwe ervaringen opdoet. Op basis van deze nieuwe ervaringen ga jij straks weer nieuwe keuzes maken.

Ga er dus niet vanuit dat je de rest van je leven vast zit aan een studiekeuze. Maak de keuze niet zwaarder dan dat hij al is.

Niet overtuigd? Zoek bijvoorbeeld op Linkedin eens op mensen die een interessante studie hebben gevolgd en kijk waar zij nu werkzaam zijn. Je zult zien dat veel mensen na hun studie een compleet andere richting zijn ingeslagen.

Let wel! Er zijn natuurlijk studies waar je heel specifiek een richting op gaat en je je laat opleiden voor 1 enkel beroep. Denk aan: Chirurg, Advocaat of Notaris. Voor dat soort studies is het vaak lastiger om ineens een andere richting in te slaan. Echter betreft het hier maar een klein aantal studies. Hiernaast zijn de studenten die deze kant kiezen vaak al helemaal overtuigd van hun keuze.

Heel lang twijfelen over jouw studiekeuze heeft ook geen zin. Sinds de basisbeurs is afgeschaft, vinden studenten studeren een stuk duurder en zijn ze meer bezig met hun studiekeuze.

Laat dat geld echter geen belangrijke rol spelen. Dat geld verdien jij later met jouw baan wel weer terug.

Studiekeuzetip 6: Gebruik niet deze argumenten

Een van de grote fouten die wordt gemaakt is een studie kiezen op basis van de verkeerde argumenten. Zo denken studenten namelijk weleens:

” Met een studie voor arts/politie/leger/advocaat heb je straks een hogere status en meer aanzien. Hierdoor wordt ik straks gelukkiger en kijken anderen meer naar mij op.”

of

” Econometrie is een studie waar je veel geld mee kan verdienen. Ik wil veel geld verdienen dus kies ik voor Econometrie!”

Mocht een studie Econometrie/arts/advocaat helemaal jouw ding zijn dan moet je dit vooral doen. Doe dit echter niet omdat je rijk van wilt worden of omdat deze studie status heeft. Want hoeveel status de studie ook heeft, als je de hele dag alleen maar vervelende dingen doet ga je het echt niet lang volhouden. De motivatie voor de studie ligt dan niet intern (in jou) maar extern. Daarbij is het leven veel te kort om dingen te doen die niet leuk zijn.

De status van een opleiding kan bij de studiekeuze ook een rol spelen bij het kiezen van het niveau van de opleiding (HBO/WO). Sommige studenten hoor je namelijk weleens zeggen:

“Na het gymnasium (cum laude) een studie volgen op het HBO kan echt niet. Hoe leuk de studie ook is. Ik ga geneeskunde op het WO studeren want dat is een studie met status.”

Veel studenten schijnen het nogal een big issue te vinden om een opleiding te kiezen op een niveau lager. Dat schijnt namelijk ” zonde van je capaciteiten” te zijn.

In werkelijkheid is dit helemaal niet het geval. Zoals uit onze eerdere column al bleek: Een HBO studie heeft ook voordelen boven een WO studie. Een HBO studie is bijvoorbeeld veel beroeps/praktijkgerichter dan een WO studie. Door juist een HBO opleiding te volgen ben je in sommige gevallen juist veel dichterbij jouw droombaan. Dit komt omdat jouw HBO-studie bijvoorbeeld veel specifieker op jouw interesse/vakgebied is gericht. Daarbij: Door juist jouw interesses te volgen ben je veel gemotiveerder en haal je straks veel meer voldoening en potentie uit jouw carrière.

Studiekeuzetip 7: Ga op pad, ervaar de studie!

Als je een duidelijke voorselectie hebt gemaakt is het verstandig om op pad te gaan. Het is belangrijk om echt goed te onderzoeken of een studie bij jou past voordat je een studiekeuze maakt.

Wat je echter weleens hoort is het volgende:

“ Ik had tijdens de open lesweek 2 lessen gevolgd en was helemaal overtuigd! Tot ik echt in die richting kwam, het was 10x moeilijker!”

Probleem is dat je door het bezoeken van een Open Dag of het volgen van een les vaak niet een heel erg goed beeld krijgt van de opleiding. De oorzaak is het volgende:

  • Veel jongeren doen weinig onderzoek (bijvoorbeeld: 1 les meelopen of 1x naar een Open Dag).
  • Universiteiten/Hogescholen stellen hun aanbod rooskleuriger voor om extra veel studenten aan te trekken.

Vooral dat laatste is een enorm doorn in het oog. Zo bleek al uit onderzoek dat er in de voorlichting enorm veel marketing wordt gebruikt. Zo omschreef 1 onderzoeker dat bij sommige scholen  “de marketing de overhand kreeg boven het objectief informeren”. Pas hier dus mee op!

Om echt te ervaren of een studie ook echt bij jou past heeft het weinig zin om alleen een open dag te bezoeken. Veel jongeren bereiden zich voor zo’n open dag nauwelijks voor en laten alles op zich afkomen. Gevolg hiervan is dat er in de praktijk eigenlijk helemaal geen onderzoek wordt gedaan.

Doe dus goed onderzoek. Ga echt op pad. Boek bijvoorbeeld een meeloopdag en neem contact op met oud-studenten. Wees daarbij kritisch en stel vragen. Schrijf daarbij de vragen op die jij graag wilt stellen. Steek hier tijd en moeite in. Goede vragen die je kan stellen staan hier.

Meeloopdagen zijn daarbij echt een aanrader. Zo gaf 1 studente aan dat:

” Na een meeloopdag wist ik direct dat ik naar die school wilde! Ik stond eerst ingeschreven bij een andere HBO studie en was niet eens zeker over mijn opleidingskeuze, totdat ik in Deventer mee liep met een studente. Ontzettend leuk en alles paste zó goed bij mij, dat ik nu al fantaseer over hoe het volgend jaar gaat zijn”

Interesse om een meeloopdag van een studie bij te wonen? Zoeken op Google naar: meeloopdag + jouw universiteit en klik op de links om een meeloopdag bij jouw universiteit in te plannen.

Studiekeuzetip 8: Er is geen perfecte studiekeuze

Geen enkele studiekeuze is perfect. Er zullen altijd wel nadelen zijn bij een studie. Daar ontkom je niet aan.

Soms hoor je daarbij echter:

” Ik heb een aantal studies in mijn hoofd en kan hier niet tussen kiezen. Ik kies gewoon 1 alternatief, want ze zijn allemaal even leuk.”

Het beste advies in zo’n situatie is om de studies die je in je hoofd hebt te toetsen aan de wensen die je voor een studie hebt. Geef alle studies op basis van deze criteria een score en check welke studie er dan bovenaan komt staan. Ben je blij met de studie die dan het hoogst staat of had je liever een andere studie die hoger kwam? Doordat je op deze manier je gevoel erbij betrekt geeft dat vaak de doorslag!

Een knoop doorhakken is ook gewoon heel lastig om te doen. Vooral omdat je het nooit perfect kan doen. Je wilt niets uitsluiten. Toch levert het maken van de keuze in de praktijk veel rust op. De twijfels zijn weg en je hebt iets om naar uit te kijken. Het geeft daarbij ook duidelijkheid over wat jij de komende jaren gaat doen en waar je zal zijn.

Wees ook niet bang om te kiezen en vertrouw op jouw keuze.

Studiekeuzetip 9: Kies voor een tussenjaar

Als je alle studiekeuze tips hebt gevolgd en je weet het nog steeds niet dan zijn er een aantal alternatieven:

Kies je voor een tussenjaar dan kan je stages gaan lopen bij verschillende beroepen om in de praktijk te ervaren wat je beter ligt. Of je kan juist een cursus doen om bijvoorbeeld in het buitenland vrijwilligerswerk te verrichten.

Zo’n tussenjaar kan heel erg handig zijn voor jou. Aan een tussenjaar zitten voordelen:

  • Je hebt meer tijd om je te oriënteren op jouw toekomst
  • Je leert jezelf beter kennen en doet werkervaring op
  • Je doet mooie herinneringen op en stapt buiten jouw comfortzone

Er zitten ook nadelen aan een tussenjaar:

  • Je studieritme wordt onderbroken
  • Minder motivatie om straks een studie te starten
  • Je hebt geen duidelijk doel voor ogen/Je gaat je vervelen

Onderzoek dus goed of de voordelen wel tegen de nadelen opwegen. Ben jij iemand die motivatie en een doel heel belangrijk vindt, dan is een tussenjaar misschien geen goed idee. Wil je echter meer over jezelf te weten komen en vind je jezelf nog te jong om zo’n belangrijke keuze te maken, dan is een tussenjaar misschien wel wat voor jou.

Op internet zijn er daarbij veel instellingen die je kunnen helpen met een tussenjaar. Je zou daarbij kunnen kijken op www.tussenjaar.nl. Hiernaast zijn er ook professionele instellingen zoals de Evangelische Hogeschool (www.eh.nl).

Specifieke studiekeuzetips nodig?

Hopelijk heb je wat aan bovenstaande studiekeuzetips. Echter weten wij natuurlijk ook: Elke situatie is weer anders. Mogelijk zit jij met specifieke vragen die in deze column niet aan bod zijn gekomen.

Wij helpen graag. Laat een berichtje hieronder achter met jouw specifieke vragen en Judith beantwoord graag jouw vragen. Mogelijk dat ze nog wat extra studiekeuzetips kan geven!

Ontvang gratis onze Freebie!

Ontvang nu gratis een studiekeuze-pakket op jouw telefoon 

(materiaal bestaat uit 5 lessen en introductievideo)!